ریشه خارجی درگیریها در سوریه
اسد درباره ریشه بروز درگیریها در سوریه گفت: باید پاسخ صریح و شفافی به این سوال بدهم. این درگیریها از خارج وارد کشور من شده. این افراد خارج از کشور و در هتلهای پنج ستاره زندگی میکنند و همان حرفی را میزنند و همان کاری را میکنند که این کشورها (آمریکا، انگلیس، فرانسه، ترکیه و کشورهای خلیج فارس) به آنها میگویند. این درگیری هیچ ریشهای در داخل سوریه ندارد.
رئیسجمهور سوریه در پاسخ به اینکه «باراک اوباما» در سخنرانیهای خود مشروعیت وی را زیر سوال برده، گفت: اول از همه اینکه شما دارید در مورد رئیسجمهور ایالات متحده صحبت میکنید، نه رئیسجمهور سوریه و او هم فقط میتواند در مورد کشور خود سخن بگوید. او مشروعیت قضاوت در مورد سوریه را ندارد. او حق ندارد برای مردم تعیین کند که چه کسی باید رئیسجمهورشان باشد. دوما، حرفهایی که او میزند هیچ نسبتی با واقعیت ندارد. او یکسال و نیم است که یک حرف را تکرار میکند، اما آیا واقعا آنچه که گفته رخ داد؟ نه، هیچ اتفاقی نیفتاده است.
وی در مورد گزارشهای منتشر شده از نحوه برخورد نیروهای امنیتی با معترضان گفت: تصمیم ما از همان ابتدا بر پاسخگویی به خواستههای تظاهراتکنندگان بود، هرچند که این تظاهراتها از همان ابتدا هم چندان مسالمتآمیز نبود. ما در همان هفته اول هم تعدادی از نیروهای پلیس و سربازان خود را از دست دادیم. به هر حال، کمیتهای تشکیل شد و قانون اساسی را تغییر داد و پس از آن هم یک همهپرسی انجام شد. ما در عین حال باید برای دفاع از کشورمان در برابر تروریسم هم میجنگیدیم. من قبول دارم که در حین اجرای این تصمیم، برخی اشتباهات نیز صورت گرفته است... اشتباهات فردی بوده که توسط افراد صورت گرفته است. همه ما اشتباه میکنیم. حتی یک رئیسجمهور هم اشتباه میکند. اما حتی اگر در اجرا هم اشتباهاتی داشتیم، باز هم تصمیمات ما بود که صحیحترین تصمیم بود.
اسد در بخش دیگری از مصاحبه گفت: شما نمیتوانید در چنین وضعیتی بگوئید ما هیچ کاری نکردیم و آنها همه کار کردند؛ 100درصد و صفر درصد. واقعیت اینطور سیاه و سفید نیست. سایههای خاکستری هم وجود دارد. بنابراین، اگر میخواهید در مورد طرف ما و تصمیماتمان سخن بگوئید، باید بگویم که ما از کشورمان دفاع کردیم. اگر هم اشتباهی بوده، فردی بوده و من نمیخواهم به عنوان رئیسجمهور در مورد اشتباهات فردی صحبت کنم، چراکه 23 میلیون سوری وجود دارند. هر کشوری خلافکارانی دارد که باید با آنها مبارزه کند. آنها هرجایی هستند، هم در داخل دولت و ارتش و هم در خارج از آن. این امری عادی است، اما ما اطلاعات کافی در این مورد در اختیار نداریم. شما از من میخواهید این موارد را به کل تعمیم دهم، اما من این کار را نمیکنم.
حمله شیمیایی به غوطه
وی در مورد اتهام استفاده نیروهای دولتی از تسلیحات شیمیایی و مشروعیت خود گفت: ما از تسلیحات شیمیایی استفاده نکردهایم. این حرف نادرست است... شما ایالات متحده، غرب و ثروتمندترین کشورهای جهان عرب و ترکیه را میبینید. با وجود آنها، و علیرغم اینکه میگوئید من مردمم را میکشم، آنها همچنان از من حمایت میکنند! آیا من سوپرمن هستم؟ نه، پس چطور میشود که من همچنان بعد از دو سال و نیم قدرت را در اختیار دارم؟ دلیل آن این است که بخش بزرگی از مردم سوریه از من دولت و کشور، حمایت میکنند. حالا آیا این میزان از 50درصد بیشتر است یا کمتر؟ من نمیگویم این حامیان بخش بزرگتر جمعیت را تشکیل میدهند. اما وقتی بخش بزرگی از جامعه حامی شما هستند، یعنی شما مشروعیت دارید.
اسد در پاسخ به این جمله روزنامهنگار که «باراک اوباما» میگوید هیچ شکی در دست داشتن دولت سوریه در حمله شیمیایی وجود ندارد، تاکید کرد: من یکبار دیگر، از اوباما میخواهم اگر کوچکترین مدرکی در این مورد دارد، ارائه کند. او تا الان فقط دروغ گفته است.
رئیسجمهور سوریه همچنین با بیان اینکه تنها مورد اثباتشده در حمله به منطقه «غوطه» استفاده از گاز سارین است، گفت مشخص نیست که این گاز در اثر شلیک راکت در منطقه پخش شده یا بر اثر خطای مخالفان در حین حمل این گاز. به گفته «بشار اسد» مخالفان پیش از این هم از گاز سارین در نزدیکی حلب استفاده کردهاند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا دولت سوریه قصد تحقیقات در مورد حادثه غوطه را دارد، گفت اولین و مهمترین موضوع این است که تعداد دقیق قربانیان مشخص شود، چراکه آمارها و البته تصاویر بسیار متناقضی از این حادثه وجود دارد. به همین جهت باید این موضوع را به دقت مورد ارزیابی قرار داد.
غرب یک گام عقبتر از واقعیات بحران سوریه
اسد در مورد اینکه آیا دولت قادر است مناطق از دست رفته را بار دیگر به دست آورد، گفت در این جنگ «گرفتن یا از دست دادن اراضی» موضوعیت ندارد، چراکه جنگ بر سر آن است که سوریه از «شر تروریستها خلاص شود». اگر منطقهای هم آزاد شود، باز هم گروههای تروریستی ممکن است وارد آن منطقه شوند، همانطور که پیش از این هم چنین اتفاقی رخ داده است.
رئیسجمهور سوریه در پاسخ به این سوال که آیا از اینکه غرب نگاهی متفاوت به تحولات سوریه دارد، ناراحت نیست، گفت: منطقه شما همیشه یک گام از شرایط واقعی عقب است. زمانی که ما از اعتراضات خشونتبار سخن میگوئیم، شما هنوز در مورد «اعتراضات مسالمتآمیز» حرف میزنید. وقتی در مورد افراطیگری صحبت میکنیم، شما تازه شروع به حرف زدن در مورد «برخی» شبیهنظامیان میکنید. شما زمانی در مورد افراطیگری صحبت کردید که ما پیش از آن در مورد القاعده حرف زده بودیم. بعد از آن، آنها از حضور «تعدادی» تروریست سخن گفتند، در حالی که ما میگفتیم تروریستها در اکثریت هستند. حالا تازه رسیدهاند به اینکه درصد تروریستها نسبت به کل مخالفین 50-50 است. «جان کری» (وزیر خارجه آمریکا) که از این هم عقبتر است، او هنوز در مورد حدود 20درصد صحبت میکند.
«بشار اسد» در ادامه با بیان اینکه «غرب به القاعده بیشتر از من اعتماد دارد»، گفت: هرآنچه که غرب در یک دهه گذشته انجام داده، در حمایت از القاعده بوده است. شاید آنها چنین قصدی نداشتهاند، اما در عمل چنین چیزی رخ داده است. به همین دلیل هم هست که الان نیروهای القاعده از 80 کشور اینجا هستند. ما باید با دهها هزار جنگجو مبارزه کنیم.
وی در بخشی از این مصاحبه با اشاره به سیاستهای مستقل مسکو در قبال سوریه، گفت: برخی از اروپاییها از طریق کانالهای مختلف پیام میدهند و اعلام میکنند که مواضع و تحلیلهای ما آنها را متقاعد کرده، اما نمیتوانند این موضوع را علنی اعلام کنند.
«بشار اسد» با اشاره به داستانسرایی دولت آمریکا برای اقدام نظامی علیه سوریه نیز گفت حتی مردم آمریکا و اروپا نیز این داستانها را باور نکردهاند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا حاضر است آلمانیها را به عنوان میانجی در درگیری بپذیرد، گفت: قطعا، علاقمندم نمایندگانی از آلمان به سوریه بیایند و در مورد حقایق با آنها صحبت کنیم. آمدن به اینجا به معنی حمایت از دولت نیست.
رئیسجمهور سوریه در مورد آمارهایی هم که در زمینه میزان مالکیت دولت و مخالفان بر مناطق مختلف در رسانههای غربی منتشر شده، گفت: این آمارها اغراقشده است... مخالفان کنترل حتی یک منطقه را نیز به طور کامل در اختیار ندارند.
وی در مورد آمارهای آوارگان سوری که از سوی کشورهایی چون ترکیه ارائه میشود، گفت باید دید دلیل ارائه چنین آمارهای بالایی چیست. به گفته اسد ترکیه از این امر به عنوان یک امتیاز بشردوستانه برای خود در مجامع جهانی استفاده میکند. همچنین بودجههایی برای کمک به این آوارگان دریافت میکند که ممکن است آن را برای خود نگه دارد و خرج آوارگان سوری نکند.
«بشار اسد» در مورد شرایط بازگشت آوارگان هم گفت دولت به شدت تلاش میکند تا ترس آنها از بازگشت را برطرف کند. حتی اگر آنها مخالف دولت هم باشند، دولت با این موضوع مشکلی ندارد. به گفته وی این تلاشها تاکنون بسیار موفقیتآمیز بوده است.
استقبال دمشق از قطعنامه سازمان ملل
وی در پاسخ به سوال خبرنگار «اشپیگل» در مورد قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای نابودی تسلیحات شیمیایی سوریه، این قطعنامه را «بسیار خوب» ارزیابی کرد و گفت این قطعنامه هیچ منافاتی با منافع ملی سوریه ندارد.
رئیسجمهور سوریه در مورد سامانههای پدافندی «اس-300» هم گفت دولت روسیه بارها در موارد مختلف اعلام کرده است که به حمایت خود از سوریه ادامه داده به تمام تعهدات و قراردادهای دوجانبه نه تنها در زمینه سامانههای ضدموشکی، بلکه در مورد هر نوع تسلیحات دیگری، پایبند است.
وی در پاسخ به این جمله خبرنگار که گفت «جامعه بینالملل هرآنچه در توان داشته باشد برای جلوگیری از ارسال سلاح برای دولت سوریه انجام میدهد»، گفت: به چه عنوان؟ آنها چنین حقی ندارند. ما یک کشور هستیم و حق داریم از خود دفاع کنیم. ما سرزمین دیگران را اشغال نکردهایم. جامعه بینالملل چرا زمانی که اسرائیل چنین تجهیزاتی دریافت میکند، مخالفتی نمیکند؟ آلمان سه زیردریایی برای اسرائیل فرستاده، در حالی که آنها اراضی ما را اشغال کردهاند. به خاطر همین رویکردهای دوگانه است که ما به غرب اعتماد نداریم.
پیروزی و ثبات
رئیسجمهور سوریه در مورد اینکه چه زمان میتوان مدعی پیروزی شد، گفت: رسیدن به ثبات پیروزی است. مرحله اول این است که از شر تروریستها خلاص شویم. پس از آن، مرحله سختتر و خطرناکتر این است که از دست ایدئولوژی آنها که در بخشهایی از سوریه نفوذ کرده، راحت شویم. نباید بگذاریم یک کودک هشت ساله سر کسی را ببرد، آنطور که در شمال سوریه اتفاق افتاد. یا نباید بگذاریم کودکان شاهد سر بریدن باشند و انگار که فوتبال تماشا میکنند، از این واقعه خوشحالی و هلهله کنند. اگر نتوانیم با این موضوع که از خود تروریستها هم خطرناکتر است مقابله کنیم، آیندهای غمناک در انتظار ما خواهد بود.
خبرنگار «اشپیگل» از رئیسجمهور سوریه سوال کرد که آیا معتقد است میتواند این کشور را به شرایط پیش از جنگ بازگرداند؟ بشار اسد پاسخ داد: از نظر ثبات، قطعا می توانیم. اگر بتوانیم میلیاردها دلار حمایت تروریستها از جانب عربستان سعودی و قطر، و حمایت لجستیکی از جانب ترکیه را متوقف کنیم، میشود در عرض چند ماه این مسئله را حل کرد.
وی همچنین تاکید کرد که برای دستیابی به راهکاری مسالمتآمیز تنها حاضر است با مخالفانی که سلاح خود را بر زمین گذاشتهاند و نه گروههای تروریستی وارد مذاکره شود.
رئیسجمهور سوریه در پایان با بیان اینکه خانوادهاش حتی یک لحظه دمشق را ترک نکردهاند، گفت اگر میخواست هراسی به خود راه دهد، باید مدتها قبل سوریه را ترک میکرد.
دشمن عقل
امام علی علیه السلام :
اَلْهَوى عَدُوُّ الْعَقْلِ؛
هواى نفس، دشمن خرد است.
شرح غرر: ج1، ص68